De intelligentie van onze handen
Blog 6 in de serie neuro-sensitieve meditaties
We willen ons vermogen tot een vredig bewustzijn aanwakkeren. Een bewustzijn dat in staat is om de golven van strijd en harmonie, van disbalans en balans, van stress en levensvreugde een bedding te geven. Dit leerproces naar meer veerkracht en vitaliteit kan niet alleen mentaal zijn. Het moet een leerproces zijn dat gegrond en geaard is. Het moet een leerproces zijn waarbij ons lichaam samenwerkt en ondersteunt wat wij mentaal begrijpen. Vrede in onszelf realiseren is een proces dat zowel brein als lichaam omvat. Vredig bewustzijn inbrengen in onze sociale relaties vraagt gronding en belichaming. Ons vermogen om te bewegen en ons uit te drukken via lichaamshoudingen, gebaren en gezichtsuitdrukkingen is hierbij cruciaal.
Bewustzijn in hoofd en lichaam
We denken vaak dat ons bewustzijn in ons hoofd zetelt. Dat is niet onwaar. Maar bewustzijn zit ook in ons lichaam. Omdat ons lichaam geen statisch ding is maar een levende en veranderende manifestatie van zijn, zit bewustzijn ook in onze bewegingen. Sterker nog: we ontwikkelen bewustzijn door te bewegen. Bewustzijnsontwikkeling koppelen we misschien niet gauw aan fysiek bewegen. Maar als we precies onderzoeken hoe leerprocessen plaats vinden blijkt het niet mogelijk te zijn bewustzijn te scheiden van bewegen.
Het duidelijkste is dit misschien te zien bij een baby die de eerste eigen bewegingen verkend. Er is een constant leerproces gaande in het experimenteren met de zwaartekracht, met afzetten, loslaten, rollen en gewicht verplaatsen. Het kind ontdekt zijn omgeving middels bewegingen en tegelijkertijd ontwikkelt het (zelf)bewustzijn.
Kijk maar naar dit filmpje van Baby Liv:*
* Produced by Irene Gutteridge (Lyon)
Directed by Irene Gutteridge (Lyon) and Jenn Strom Camera,
Writing and Editing by Jenn Strom
Original Music by David Picking
Bovendien heeft elke beweging van ons lichaam ook een effect op de ontwikkeling van onze hersenen. Bij elk leerproces via beweging worden hersenstructuren aangemaakt (in de motorcortex) die de ervaringen met het verkennend bewegen in neuronale paden vastleggen en steeds meer uitbreiden.
“Geest en lichaam zijn niet aan elkaar verbonden maar vormen een niet van elkaar te scheiden eenheid. Deze eenheid van lichaam en geest is een objectieve realiteit.”
Moshé Feldenkrais, natuurkundige en bedenker van de methode ATM (Awareness through Movement®)
Hechtingsgeschiedenis
Onze bewegingen en gebaren zijn voor een deel gevormd door onze evolutionaire erfenis maar worden daarnaast ook gevormd door onze hechtingsgeschiedenis. Bewustzijn door bewegen ontwikkelt zich ook doordat we het liggen, zitten, staan en bewegen leren binnen het sociale veld van onze familie. We kopiëren de bewegings- en bewustzijnspatronen die we in onze omgeving zien. We ontwikkelen bij veilige hechting soepele, plezierige en effectieve bewegings- en bewustzijnspatronen. En bij onveilige hechting stugge, pijnlijke of ineffectieve bewegings- en bewustzijnspatronen.
Meditatieve verkenning van bewegen
Het mooie is dat we niet ons leven lang vast zitten aan de bewegings- en bewustzijnspatronen die we ooit als kind hebben gekopieerd. Door meditatieve bewegingen waarbij we klein, behoedzaam en traag bewegingen verkennen kunnen we oude bewegingsconditioneringen opsporen. We komen opnieuw in contact met onze gewoonte van bewegen en experimenteren met nieuwe mogelijkheden. Door aandachtig bewegen nodigen we ons bewustzijn uit nieuwe paden te bewandelen, nieuwe ervaringen op te doen en nieuwe keuzes te maken die beter passen bij ons huidige leven. We kunnen dan bij onszelf ontdekken dat anders bewegen tot een ander bewustzijn leidt. Een heuse hulpbron bij onze zoektocht naar een vredig en veerkrachtig bewustzijn.
De intelligentie van onze handen
Vandaag wil ik jullie daarom meenemen in de intelligentie van bewegingen die onze handen spontaan maken.Laat je verrassen welke bijdrage dat levert voor je gevoel van veiligheid, nieuwe vitaliteit en gezonde regulatie.
En… of dit je veerkracht en levensgemak in stressvolle situaties kan versterken.
Meditatie: bewustzijn door bewegen
Ga gemakkelijk zitten. Voel dat de aarde stabiel is. Ons lichaam wordt gedragen.
Merk ook op dat je lichaam vanzelf weet hoe het rechtop moet zitten. Wij hoeven niets te doen.
Merk ook op dat je adem vanzelf komt en gaat. Het leven ademt in ons, helemaal vanzelf.
Voel wat er gebeurt als je met aandacht je uitademing volgt.
Wat neem je dan waar? Welke informatie geeft het lichaam van moment tot moment, helemaal vanzelf?
Richt je aandacht op die gebieden in je lijf die gemakkelijk en levendig voelen. Wat ontdek je hier bij elke nieuwe uitademing?
Richt nu je aandacht op je beide handen. Stel je voor dat je handen je middenlijn of ruggengraad zouden kunnen uitdrukken in een gebaar of beweging.
Wat zouden je handen dan helemaal vanzelf doen?
Geef jezelf de tijd om dit fysiek of in je voorstelling te verkennen.
Laat je handen dan weer rusten in je schoot en gun jezelf een pauze.
Richt je aandacht nu op de ruimte van je lichaam. Stel je voor dat je handen bewegingen of gebaren zouden kunnen maken om jouw lichaamsruimte rond je ruggengraad te verkennen. Stel je voor dat je handen de voorkant, de achterkant, de zijkanten, van tenen tot kruin zouden kunnen verkennen. Wat zouden je handen dan vanzelf doen? Je kunt dit niet bedenken. Volg het weten, de intelligentie van je handen en laat je verrassen.
Breng je handen weer terug in je schoot en voel na. Hoe is nu je contact met je middenlijn en je lichaamsruimte?
Gun jezelf een pauze.
Richt je aandacht nu op je lichaamsgrens. Waar neem je je lichaamsgrens gemakkelijk en helder waar? Waar is het vaag? Waar neem je de huidgrens niet waar? Alle waarnemingen zijn waardevolle informatie.
Stel je nu voor dat je handen heel subtiel je lichaamsgrens zouden kunnen verkennen. Wat zouden je handen en vingers dan helemaal vanzelf doen? Vertrouw ook hier weer op de natuurlijke neigingen van je handen. Laat je bewegingen prettig en licht zijn.
Doe de bewegingen zo traag dat je aandacht elke beweging gemakkelijk kan volgen.
Wat ontdek je nu?
Laat nu je handen weer in je schoot rusten en voel na. Zijn er nieuwe waarnemingen in je midden, je lichaamsruimte en je huidgrens?
En gun jezelf een pauze.
Als laatste kun je je ook nog voorstellen dat je handen de ruimte voorbij je lichaamsgrens zouden kunnen verkennen. Wat ontdek je als je dit fysiek of in je voorstelling doet?
Welke informatie komt er vanzelf via je handen in je bewustzijn?
Sluit dan je meditatieve verkenning af door stil na te voelen. Is er iets veranderd in het beleven van je middenlijn, je lichaamsruimte, je lichaamsgrens en de ruimte voorbij je lichaamsgrens? En zo ja, wat neem je dan waar?
Richt je aandacht nu op een stressvolle situatie. Denk er niet over na, maar voel hoe je lichaam op deze herinnering reageert.
Merk je verschil met hoe je eerder op deze situatie reageerde?
Reageert je lichaam anders? Is je emotionele reactie veranderd? Ontstaan er andere gedachten of beelden?
Wat ontdek jij?
Nieuwsgierig naar meer? Onze opleiding Neuro-Sensitieve Mindfulness start binnenkort. We leiden je op tot (neuro-sensitieve) mindfulness-trainer en mindful coach.
Klik hier en lees meer over ons aanbod.
