Werk samen met je instinctieve basis
Vredesles 2
Het gevaar van oorlog en het zien hoe anderen oorlog moeten ondergaan, triggeren in ons allemaal diepe instinctieve reacties. In onze fantasie lijden we mee met de slachtoffers of worden we wrekende daders.
Maar ook dit kan een instinctieve reactie zijn: we draaien ons om en willen er niets van weten. Het is teveel, we voelen niets meer, het kan ons niets schelen. We raken gewend aan het slechte nieuws.
Al deze reacties hebben hun wortel in onze instinctieve erfenis. Het zijn geen goede of foute reacties, het zijn instinctieve reacties. We hebben hierbij een keus: we kunnen deze reacties ontkennen of we kunnen ze leren kennen.
Hier de kern van deze les:
Het zien hoe instinctieve krachten ons bewustzijn kleuren en onze reacties aansturen is de enige kans om een keuze te kunnen maken voor vrede.
Onze genetische erfenis
Eén boodschap is hier bijzonder belangrijk: we zijn niet verantwoordelijk voor onze instinctieve reacties op leed en onrecht. Ze gebeuren automatisch afhankelijk van onze genetische erfenis, veerkracht en geschiedenis. Ze worden bepaald door onze instinctieve en geconditioneerde erfenis.
Maar waar begint dan wél onze verantwoordelijkheid?
Onze verantwoordelijkheid begint bij het getuige zijn: kan ik openblijven bij de vreugde en de pijn van het leven? Kan ik getuige zijn van woede? Van verbijstering? Kan ik schaamte erkennen? Kan ik mijn gevoelens van onmacht ontmoeten? Kan ik getuige zijn van onverschilligheid? Verdoofdheid? Niets meer voelen? Kan ik aanwezig blijven bij het mysterie dat lijden heet?
Het antwoord mag ook ‘nee’ zijn!
Onze verantwoordelijkheid is namelijk ook dit: reacties op oorlog, onrecht en geweld kunnen heftig zijn, en soms ronduit te veel. Daarom geldt ook hier:
Keer terug naar een veiligheidsanker als het erkennen van je instinctieve reacties te veel van je vraagt.
Deze blog is geschreven door Dorle Lommatzsch, hoofddocent van de Academie voor Open Bewustzijn. De Academie voor Open Bewustzijn verzorgt sinds 2010 opleidingen, workshops en trainingen op het gebied van mindfulness en communicatie. We zetten ons in voor vredesonderwijs en maatschappelijke vernieuwing in allerlei vormen. Klik hier en lees meer over ons aanbod.
