Samen zijn we wijzer
Toegift 7 lessen in vrede
Vrede scheppen begint bij onszelf. Maar we blijven beperkt als we dit in ons eentje willen ontwikkelen. Ons vredespotentieel ontwikkelen vraagt om oefenen en ontdekken in relaties. Vrede leven, vrede ondersteunen en vrede creëren vraagt om vernieuwende communicatievormen, waarbij we de rijkdom van relaties zullen (her)ontdekken en verdiepen. Onze gebruikelijke communicatievormen van vertellen, kletsen of discussiëren zijn hiervoor niet voldoende.
Een veilige en voedende ruimte
We hebben vernieuwende communicatievormen nodig waarin we met elkaar een veilige ruimte kunnen scheppen. Een ruimte waarbij onze verschillen welkom zijn en voedend in plaats van problematisch. Een ruimte waarin ook het ongemakkelijke een plek mag vinden. Een relationele ruimte waarin we ons gezien en gehoord voelen in onze eigenheid. Waarin we de kunst leren te luisteren op een manier die maakt dat de ander zich ook gezien en gehoord voelt.
Geboortehelpers
Het resultaat van deze nieuwe communicatievormen is trefzeker: er ontstaat liefdevolle aanwezigheid. In elk van ons en in ons relationele veld. In erkenning van onze eigenheid komen we gemakkelijk en natuurlijk tot het wezenlijke van wat ons mensen met elkaar verbindt. We komen trefzeker tot een wezenlijk en liefdevol onderzoek naar de diepte die we zijn. Ons vermogen om vrede te scheppen bloeit op als we elkaar leren herkennen als ‘geboortehelpers’ van een nieuw (vredes)bewustzijn. Samen zijn we wijzer!
'Out there beyond rightdoing and wrongdoing is a field … I'll meet you there'
Nieuwe communicatievormen
Dat klinkt misschien groot of misschien zelfs ingewikkeld, maar dat is het niet. Nieuwe communicatievormen zijn niet moeilijk. We moeten ze ons wél eigen maken. In deze les wil ik je meenemen om vernieuwende communicatie op basis van mindfulness te leren kennen, te exploreren en de schatten te ontdekken die erin verborgen liggen.
Weerstand en ongemak
Nieuwe communicatievormen kunnen bevrijdend zijn maar ook weerstand of ongemak oproepen. We kennen immers gemeenschappen (denk aan familie, schoolklas, sportclub, teams etc) die soms fijn, soms ongemakkelijk en soms helemaal niet helpend zijn of waren. Gemeenschappen, waarbij we ons gedwongen voelden tot aanpassing, vervreemding of zelfs tot het verbreken van contact. Die geschiedenis nemen we natuurlijk mee, als we ons nu op een nieuwe ontmoeting in het wij-veld inlaten.
Vreemd genoeg zijn we daarbij ook wat gehecht aan onze gebruikelijke sociale interacties die we in het verleden hebben geleerd, zelfs als deze niet prettig zijn. Als we onze gewoontepatronen van communicatie dan loslaten kunnen we ons wat ongemakkelijk, lacherig, verlegen of in het uiterste geval vol weerstand voelen. Neem dit mee in je exploratie. Ook dit kunnen we speels onderzoeken, mindful begroeten en tot informatie omtoveren die niet hindert maar helpt.
Elkaar ontmoeten in een wij-veld
Vrede scheppen begint bij jezelf. Vrede ontwikkelen vraagt om oefenen en ontdekken in relaties. Vrede ontwikkelen vraagt om verbinding en gemeenschap. Ik wil je daarom aanmoedigen in je eigen dagelijkse leven je meditatieve vaardigheden te verbinden met mindful-in-relatie-zijn. Met mindful spreken en mindful luisteren. Je leert een dimensie kennen waarbij je de werkelijke rijkdom en potentie van relaties kunt openen en tot bloei kunt brengen. Ons vredespotentiëel wordt gemultipliceerd als we elkaar mindful leren ontmoeten in een wij-veld.
Meditatieve partner-oefening: je wezen laten spreken
Voordat je aan deze oefening begint heb je eerst een voorwerp uitgezocht dat jouw innerlijke vriend vertegenwoordigt. Een symbool voor vriendelijkheid. Dat kan een steen zijn of een ander klein voorwerp dat jou helpt eenvoudig en gemakkelijk contact te maken met vriendelijkheid.
Dit symbool heb je bij je.
Ga nu met z’n tweeën op een rustige plek zitten. Neem de tijd om je aandacht in je lijf te vestigen. Neem de tijd om samen te ademen. Voel dat de aarde jullie draagt.
Jouw partner heeft de rol van stille getuige. Zij is voor jou aanwezig terwijl zij mindful luistert. Ze luistert zonder te reageren, zonder tegenwerpingen te maken, zonder eigen verhalen of associaties in te brengen. Ze is open aanwezig en luistert met respect en aandacht.
Jij als spreker wordt uitgenodigd om te vertragen. Beschouw daarbij ook stiltes als onderdeel van je onderzoek. Wat wil zich nu uitdrukken in mij? Wat wil herkend worden? Wat wil met vriendelijke aandacht opgemerkt worden?
Wees mild, als je merkt dat je op de automatische piloot aan het spreken bent. Pauzeer, adem en begin opnieuw. Vertraag, en luister naar de natuurlijke stiltes die wellicht jouw spreken verdiepen en verrijken.
De luisteraar vraagt nu, of je klaar bent voor een vraag.
En zo ja, dan is de vraag: Wat merk je op in je lichaam?
Richt je aandacht op je lichaam en beschrijf wat je voelt aan fysieke sensaties. Daarbij heb je ook de keuze om bepaalde dingen niet te noemen. Je kunt ook zeggen: dit is geheim. Dit geldt voor alle onderwerpen die in deze oefening aan de orde komen.
De luisteraar biedt oogcontact aan maar mag ook haar ogen sluiten, als jij – de spreker – dit liever wilt. De stille getuige is iemand die er helemaal voor je is en waar je niet voor hoeft te zorgen. Zij zorgt goed voor zichzelf door minstens 80% van de aandacht bij zichzelf te houden en te observeren wat de eigen reacties en ervaringen zijn terwijl zij luistert. Zij mag wel knikken en kleine non-verbale reacties geven.
Geef aan als je uitgesproken bent door een teken te geven. B.v. kun je een hand op je hart leggen of een knikje geven als teken. Je partner weet nu dat je klaar bent en dat jullie van rol kunnen wisselen.
De spreker wordt nu de luisteraar. Jij als luisteraar vraagt nu toestemming om een vraag te stellen. En zo ja, dan stel je dezelfde vraag die je eerst zelf hebt onderzocht: Wat merk je op in je lichaam?
Je wisselt dan nogmaals van rol en begint met dezelfde vraag totdat ieder van jullie drie keer gesproken heeft.
Hierna doe je allebei de ogen dicht en voelt na. Wat valt jullie op?
Nu worden de rollen weer omgedraaid.
De luisteraar vraagt nu: wat voor een stemming is er op dit moment in jou?
Neem de tijd om je stemming of gemoedstoestand te beschrijven. Je zou ook je innerlijk ‘weerbericht’ kunnen beschrijven. Geef een teken als je uitgesproken bent.
Je wisselt dan nogmaals van rol en begint met dezelfde vraag totdat ieder van jullie drie keer over dit onderwerp gesproken heeft. Daarna zit je samen met gesloten ogen en voelt beide na. Wat valt je dan op?
Je wisselt nu weer van rol.
De luisteraar vraagt nu: Wat voor gedachten merk je op dit moment op?
Je beschrijft nu de gedachten die er vanzelf opkomen. Daarbij hoef je niet alle gedachten te noemen, maar wel gedachten die belangrijk zijn of op de voorgrond. Ook hier weer mag je geheimhouden, wat je niet wilt ontbloten. Zeg eventueel: “deze gedachte is geheim”.
Je wisselt dan nogmaals van rol en begint met dezelfde vraag totdat ieder van jullie drie keer over dit onderwerp gesproken heeft.
Daarna zitten jullie samen met gesloten ogen. Laat de stilte spreken. Wat valt je nu op?
Wissel nu weer van rol
De luisteraar vraagt nu: Wat merk je nu op vanuit panoramisch bewustzijn?
Jij beschrijft nu hoe je de ruimte van bewustzijn ervaart, waarin gevoelens, lichamelijke sensaties en gedachten opkomen en weer verdwijnen. Voelt die ruimte open of gesloten, vriendelijk of afwerend, is de ruimte van je bewustzijn levendig of eerder stil? Wat voor kwaliteiten neem jij waar?
Je wisselt dan nogmaals van rol en begint met dezelfde vraag totdat ieder van jullie drie keer over dit onderwerp gesproken heeft. Daarna zitten jullie samen met gesloten ogen. Laat de stilte spreken. Wat valt je dan op? Hoe voelt jullie wij-ruimte?
Wissel nu weer van rol. Het laatste onderdeel gaat iets anders…
De spreker begint met de zin: ‘Als ik luister naar jouw onderzoek dan…
…en laat opkomen wat er spontaan opkomt bij het afmaken van de zin.
Dan wissel je weer van rol en jouw partner begint met dezelfde zin en vult die aan met wat er spontaan in haar opkomt. Ook dit doe je om en om drie keer.
Terugblik
Kijk dan samen terug op wat er gebeurde door deze oefening.
Wat gebeurde er bij jezelf?
Wat gebeurt er tussen jullie, in jullie relationele veld?
Was er iets dat je prettig vond tijdens het spreken of luisteren?
Waren er ook ongemakkelijke momenten of onwennige ervaringen?
Was het toen nuttig om een symbool van vriendelijkheid bij je te hebben?
Benoem regelmatig wat je in je lichaam opmerkt terwijl je dit met elkaar deelt.
Geef ook hier ruimte om te vertragen en soms samen stil te zijn.
Wat ontdekken jullie samen?
