‘Ik vind het zwaar, ik heb geen tijd voor mezelf en eigenlijk ben ik de hele situatie ontzettend zat!’, zo sprak de dame tegen over mij. Het was tijdens de workshop ‘Klein Geluk voor mantelzorgers’ dat zij met enthousiasme het recept* ‘Zeuren mag’ uitprobeerde. Vijf minuten lang mocht ze naar hartenlust mopperen, klagen of zeuren over alle taken die haar op dat moment teveel waren. In plaats van over vermoeidheid heen te stappen of de hele dag door indirecte signalen van ongemak om zich heen te strooien, stond ze nu geconcentreerd stil bij dit element van haar leven. Door te benoemen, erken je wat er is.
De impliciete tekst is: ‘Ja’, dit is zwaar, ‘ja’ dit is me teveel en ‘ja’ ik ben zo moe of ik ben het zat’.

Door het volgen van dit recept krijg je als het ware toestemming om dit allemaal te mogen voelen. Gewoonlijk bemoeit je innerlijke criticus er zich zodanig tegenaan, met teksten als: je moet niet klagen (anderen hebben het zwaarder), tel je zegeningen of iets anders onvriendelijks. Dat maakt het heel lastig om echt te voelen. In plaats daarvan ga je juist alles hardop benoemen tegen iemand die naar je luistert; iemand die niet zegt dat het wel meevalt, die niet gaat meezuchten en zeker niet iemand die gaat vertellen wat zij allemaal zwaar vindt. Nee, er is een luisteraar die alleen maar vraagt: ‘En wat nog meer?’, zodat jij en je woorden echt alle ruimte krijgen.

En dat was zichtbaar: haar ogen gingen stralen, ze werd levendig. Allemaal effect van alles precies zo laten zijn als het is. Dat erkennen geeft heel veel lucht.

En dan hebben we eigenlijk alle ingrediënten van de definitie van Mindfulness van Jon Kabat-Zinn bij elkaar: “paying attention in a particular way: on purpose, in the present moment, and non–judgmentally.”

*uit het boek ‘Klein geluk voor de mantelzorger’

Zeuren mag

Behoefte aan:      energie, vrolijkheid, steun

Tijdsduur:   10 minuten

Je houdt je flink, maar je lijf doet pijn. Naast al het zorgen en regelen slaap je al weken slecht en je schouder is ook nog stijf. Het valt niet mee.

We hebben bijna allemaal van onze ouders geleerd om niet te zeuren. Zeuren en klagen, dat werd vaak afgestraft of op zijn minst ontmoedigd en had dus geen zin. ‘Niet klagen, maar dragen en bidden om kracht …’, weet je nog?

Maar als je niet uitkijkt, zeur je de hele dag. Als je niet oppast, klaag je tegen iedereen die je lief is, over al het ongemak dat je ten deel gevallen is. Je hoort jezelf zeuren, je weet dat het er ook niet gezelliger van wordt, je wilt er best mee ophouden, maar je ervaart het leven als zwaar. Dus wat dan?

Het goede nieuws is dat je best mag zeuren en klagen. Maar op een manier die iets oplevert voor jou en zo dat je er een ander niet mee belast.

Recept

• Geef jezelf één keer per dag of één keer in de paar dagen tien minuten waarin je alles mag zeggen wat je op je hart hebt. Vraag aan een buurvrouw of vriend om tien minuten van hun tijd, zodat je dit kunt uitproberen. Ga er uitgebreid voor zitten, dit wordt helemaal jouw tijd. De ander zegt niets, die luistert slechts, dat spreek je van tevoren af. Het enige wat de ander af en toe zou kunnen zeggen is: ‘En wat nog meer?’
• Vergeet niet, je buurvrouw of vriend te bedanken voor de tijd die je kreeg.

Tijdens deze tien minuten van jou benoem je waar je last van hebt zonder je in te houden. Je zeurt en je klaagt, misschien moet je zelfs huilen. Alles wat akelig is, geef je woorden. Niemand straft je af en niemand zegt dat het niet mag. En vanbinnen wordt het langzamerhand stil, omdat je alles hebt kunnen zeggen.

Je zult merken dat deze manier van ‘zeuren’ je uiteindelijk energie oplevert, omdat er niks meer onderdrukt hoeft te worden.

Waarschijnlijk zul je de rest van de dag nauwelijks nog behoefte voelen om te klagen.

Mijn moeder was haar hele leven gewend om hard te zingen als ze kwalen had. Op 82-jarige leeftijd werkte dat niet meer. Zoveel pijn, zoveel ongemak in verband met een versleten hart, losse kiezen, dieet, zere heupen en lymfoedeem. Ik heb haar moeten leren om te zeuren. Niet een beetje klagen en dan er gauw mee ophouden. Nee, voluit! Er echt voor gaan zitten en dan alles de ruimte geven. Toen ze de smaak te pakken kreeg en helemaal losging, gingen haar ogen stralen van vrolijkheid. Wat een opluchting!’ (Maria, dochter van deze moeder)

Inge Jager, de auteur van deze blog is docent aan de De Academie voor Open Bewustzijn. De Academie verzorgt sinds 2010 opleidingen en trainingen op het gebied van mindfulness en communicatie.De opleidingen zijn erkend door het CRKBO en vinden plaats in vier regio’s in het land.