De training in mindfulness is geen doel op zich. Het is een middel. Maar wel een krachtig en kostbaar middel. Mindfulness heeft de potentie in zich om een kanaal te zijn voor de huidige nieuwe evolutionaire stap voor een ander globaal bewustzijn. Voor mij persoonlijk is het ook een kanaal voor vredesonderwijs, mijn persoonlijke diepste motivatie.

We moeten met z’n allen de dynamische uitdaging aangaan om bij te dragen aan een duurzame samenleving met alle levende wezens. We moeten beseffen – goedschiks en inmiddels ook al kwaadschiks –  dat we niet gesepareerd zijn van de aarde, maar uitdrukking zijn van de aarde zelf. We zijn de aarde! De vreugde van de aarde is onze vreugde, de pijn van de aarde is onze pijn.

In het huidige gangbare mindfulness-onderwijs wordt onze verbondenheid met alle levende wezens en de illusie van een afgescheiden zelf niet gethematiseerd. Gelukkig is mindfulness een onderdeel van een veel groter ‘body of wisdom’: de boeddhistische psychologie. De kern van de boeddhistische psychologie is het levende besef van onze al-verbondenheid, non-dualiteit of eenheid. In het zicht van onze wereldwijde ecologische crisis snakt onze tijd naar een levend besef van deze diepste waarheid. Onze tijd snakt naar een handelen dat vanuit dit diepste besef van al-verbondenheid gedragen wordt.

We zitten op dit moment in een collectieve trauma-reactie van ontkenning, verlamming en terugtrekking. (Voor wie bekend is met de huidige traumatherapie: verlamming is de fylogenetisch oudste overlevingsstrategie bij trauma, Porges, 2011).

Mindfulness is daarbij een van de middelen die geschikt is uit deze collectieve verlamming te komen. Ik denk dat mindfulness kan en zal bijdragen aan een bewustzijnsverandering, een innerlijke klimaatverandering, die nodig is om tot liefdevol, inclusief en helend handelen te komen. Wat geeft me reden tot deze toekomstvisie?

Mindfulness heeft de potentie een bijdrage te leveren aan het verwerken van ons collectieve trauma. Mindfulness kan ons helpen wakker te worden uit onze verlamming, in actie te komen en duurzaam en inclusief te leren handelen.

De training in mindfulness kan een krachtige bijdrage leveren aan bewustzijnsverandering naar duurzaamheid omdat:

• mindfulness beoefenen onze veerkracht vergroot. Dit is noodzakelijk gezien de alsmaar groter wordende belasting waarmee we te leven hebben,
• mindfulness het ongemakkelijke en angstige leert benaderen en ons helpt een creatieve respons te geven. We zijn hierdoor niet langer gevangen in verlamming en ontkenning,
• mindfulness dankbaarheid, (zelf)compassie, openheid en vriendelijkheid traint, de noodzakelijke tegenhanger bij de immens angstige toekomstverwachtingen voor ons hele ecosysteem, (en wij zijn deel van het ecosysteem),
• mindfulness een opstapje geeft naar het besef van onderlinge afhankelijkheid en interzijn door oog te hebben voor veranderlijkheid en oncontroleerbaarheid,
• mindfulness onze ogen opent voor onze universele menselijkheid. Dat is met name meer in beeld gekomen door de compassietraining. Maar de ervaring van universele menselijkheid – hoewel niet gethematiseerd in de gebruikelijke mindfulnesstraining – is vaak een natuurlijke en kostbare beleving binnen een groepstraining mindfulness.

Daarnaast is het nodig dat de huidige training in mindfulness zich verder ontwikkelt, zodat het niet langer meer een individuele beoefening is met individuele stressreductie. De basisprincipes van mindfulness dienen zich verder te ontwikkelen naar beoefening en training binnen relaties en groepen. We dienen te leren onze verschillen veilig ruimte te geven binnen een ‘wij’, dat zo groot en wijs is dat iedereen erbij hoort. We dienen te leren hoe we dit naar mindful spreken, mindful luisteren en mindful communiceren kunnen vertalen. We moeten een krachtige interpersoonlijke mindfulness-beoefening ontwikkelen, om wereldwijd bij te kunnen dragen aan de nodige ‘innerlijke klimaatverandering’. Bovendien zijn we genoodzaakt deze innerlijke bewustzijnsverandering niet alleen voor ons persoonlijke welzijn in te zetten maar direct te koppelen aan maatschappelijk-ecologisch handelen, klein of groot.

Mindfulness is inmiddels in alle vezels van onze huidige maatschappij aanwezig: in onderwijs, gezondheidszorg, bedrijven, therapie en coaching en vele meer. Daarom heeft mindfulness-onderwijs ook het enorme potentieel om een verschil te maken in onze huidige wereldwijde crisis. Daarvoor moeten we wel de moed hebben te vernieuwen en out-of-the-box te denken en te handelen.

De vraag voor ons nu is: Wat voor plek willen wij als mindfulness professionals innemen binnen deze hele ontwikkeling? Zijn we klaar voor de vermaatschappelijking van mindfulness?  Wat willen wij? Wie zijn wij?

Ik ben benieuwd naar jullie reacties!

Hartelijke inspiratiegroet

Dorle Lommatzsch