We leven in een tijdperk van enorm ingrijpende veranderingen. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde, spreekt van een transitie van tijden. We zitten in de denkbeeldige flessenhals, waar alles onder druk staat, op weg naar een nieuw tijdperk en een nieuwe balans, waarbij de huidige werkelijkheid transformeert naar een nieuwe werkelijkheid. De oude systemen binnen de samenleving en organisaties werken niet goed meer, maar de nieuwe zijn nog niet uitgerijpt of beschikbaar.

Beweeglijkheid en flexibiliteit

Veranderen doet een enorm beroep op de beweeglijkheid en flexibiliteit van mensen. Dit terwijl onze primaire reflexen gericht zijn op het creëren van veiligheid en een constante en voorspelbare omgeving. We willen overleven. Verandering past daar niet altijd bij. Onze primaire reflex bij veranderingen bestaat dan ook uit een poging om meer grip op de omgeving te krijgen en deze zo snel mogelijk te stabiliseren of anders gezegd, weer veilig te maken. Op korte termijn kan dat werken maar op de lange termijn zal het aanpassingsvermogen van jou, je organisatie en onze samenleving, beslissend zijn voor de overlevingskansen in de toekomst.

Oude werkwijzen – nieuwe uitdagingen

Wat als de oude werkwijzen, organisatievormen en manieren van samenleven niet meer werken? Hoe creëer je dan veiligheid in de onvermijdelijke beweeglijkheid die iedere transitie met zich mee brengt? Hoe krijg je zicht op de koers die zal voorzien in de eisen van de toekomst?

Een permanent proces van verandering

In het klein of in het groot, we gaan er van uit dat er altijd verandering is. Ons lijf , onze geest en onze omgeving bevinden zich in een permanent proces van verandering. Door middel van aandachtstraining (mindfulness) kun je leren om je aandacht in het hier en nu te brengen. Los van angsten uit het verleden en met erkenning van wat er hier en nu is. Deze aandacht is het vertrekpunt voor de ontwikkeling van een vriendelijke, nieuwsgierige en niet oordelende kwaliteit van aanwezigheid. Zo ontstaat er ruimte voor beweeglijkheid en verandering, vrij van stress en afweer voor het nieuwe. Aandachtig aanwezig zijn in het hier en nu kun je leren, net zoals je kunt leren fietsen of piano spelen. Het is niet moeilijk maar het vraagt om oefening.

Panoramisch overzicht

De Boeddhistische monniken hebben hier intensief onderzoek naar gedaan en vormen van aandachtstraining ontwikkeld waarmee we vrij komen van weerstand, de aandacht leren vestigen in het hier en nu en een open overzicht creëren op de wereld om ons heen. Deze open overzichtspositie van waaruit “het geheel” kan worden waargenomen en ondersteund, noemen we ook wel “panoramisch bewustzijn”.
Vanuit het panoramisch bewustzijn ontstaat er een open veld van mogelijkheden, waarmee we ook een open blik naar de toekomst creëren. Otto Scharmer beschrijft in zijn U-theorie prachtig hoe de contouren van de toekomst zichtbaar kunnen worden vanuit deze open ruimte. Maak je hoofd leeg en creëer ruimte en creativiteit. Waarom vast gaan zitten op een punt, of in een vorm, als er een veld van mogelijkheden is?

Leer te bewegen en kom naar de Academie voor Open Bewustzijn!

Ben van den Brand

Docent Mindful Management

De Academie voor Open Bewustzijn verzorgt sinds 2010 opleidingen en trainingen op het gebied van mindfulness en communicatie. We werken met de eeuwenoude wijsheid uit het boeddhisme én met de nieuwste inzichten uit de neurowetenschappen. Onze opleidingen zijn erkend door het CRKBO en vinden plaats in drie regio’s in het land.